Wszystko o kiszonej kapuście - Kompleksowy przewodnik

Kiszona kapusta to jeden z najpopularniejszych probiotycznych produktów spożywczych na świecie. Jest znana i ceniona za swoje wyjątkowe właściwości zdrowotne, bogaty skład odżywczy oraz wszechstronność w kuchni. W tym artykule znajdziesz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące kiszonej kapusty, jej wartości odżywczych, sposobów spożycia oraz kulinarnych zastosowań.

Co to jest kiszona kapusta?

Kiszona kapusta to sfermentowana kapusta biała lub czerwona, która została poddana procesowi fermentacji mlekowej. Dzięki działaniu bakterii kwasu mlekowego (głównie Lactobacillus i Leuconostoc), kapusta nabiera charakterystycznego, kwaśnego smaku oraz zyskuje cenne właściwości zdrowotne. Proces fermentacji powoduje rozkład cukrów w kapuście na kwas mlekowy, co konserwuje produkt i nadaje mu właściwości probiotyczne.

Najpopularniejsze rodzaje kiszonej kapusty w handlu

W Polsce dostępnych jest kilka wariantów kiszonej kapusty. Oto najczęściej spotykane rodzaje:

• Kapusta kiszona tradycyjna – najprostsza forma, kapusta kiszona wyłącznie z dodatkiem soli.
• Kapusta kiszona z marchewką – wzbogacona o marchewkę, która dodaje lekkiej słodyczy i zwiększa zawartość beta-karotenu.
• Kapusta kiszona z kminkiem – zawiera dodatek kminku wspomagającego trawienie.
• Kapusta kiszona na ostro – z dodatkiem papryki chili, czosnku lub pieprzu.
• Kapusta kiszona z czosnkiem – ma silniejsze właściwości bakteriobójcze i wzmacniające odporność.
• Kapusta kiszona ekologiczna – produkowana bez pestycydów i sztucznych dodatków.
• Kapusta kiszona z dodatkiem grzybów – np. z borowikami lub pieczarkami, popularna w okresie świątecznym.

Jakie substancje i witaminy zawiera kiszona kapusta?

Kiszona kapusta jest bogata w szereg wartościowych składników odżywczych. Oto najważniejsze:

Witamina C – wspomaga odporność, działa jako silny antyoksydant.
Witamina K – kluczowa dla zdrowia kości i prawidłowego krzepnięcia krwi.
Witamina B6 – wspiera metabolizm i pracę układu nerwowego.
Kwas foliowy – niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania układu krwiotwórczego i nerwowego.
Bakterie probiotyczne (Lactobacillus) – wspomagają florę jelitową i poprawiają trawienie.
Potas – pomaga w regulacji ciśnienia krwi i pracy serca.
Wapń i magnez – wspierają zdrowie kości i mięśni.

Źródło: [1, 2]

Składniki odżywcze i wartości na 100 g

*RWS – Referencyjna Wartość Spożycia dla przeciętnej osoby dorosłej.

Źródło: [3]

Występowanie kiszonej kapusty na świecie

Kiszona kapusta jest popularna nie tylko w Polsce, ale także w Niemczech (Sauerkraut), Korei (Kimchi), Francji oraz Rosji.

Najwięksi importerzy kiszonej kapusty to USA, Niemcy i Japonia. Do Polski kiszona kapusta trafia głównie z Niemiec oraz Ukrainy, ale większość produkcji krajowej pochodzi z gospodarstw lokalnych.

Źródło: [4]

Czy można jeść kiszoną kapustę na surowo?

Tak! Spożywanie surowej kiszonej kapusty jest całkowicie bezpieczne i wręcz zalecane ze względu na wysoką zawartość probiotyków i witamin.

Najlepiej spożywać ją w niewielkich ilościach, aby uniknąć wzdęć.
Nie należy jej podgrzewać do wysokich temperatur, gdyż traci część cennych bakterii probiotycznych.

Uprawa kapusty i jej sezonowość

Sadzenie: Kapustę sadzi się wczesną wiosną (kwiecień-maj) lub latem (czerwiec-lipiec).
Kwitnienie i dojrzewanie: Kapusta nie kwitnie – rośnie do fazy zbiorczej, która następuje od września do listopada.
Przechowywanie: Kiszoną kapustę można przechowywać w chłodnym miejscu nawet do 6 miesięcy.

Źródło: [5]

Popularne potrawy z kiszonej kapusty

• Bigos – duszona kapusta z mięsem i grzybami.
• Sauerkraut mit Bratwurst – kiszona kapusta z kiełbasą niemiecką.
• Kimchi – ostra fermentowana kapusta z przyprawami.
• Szczi – rosyjska zupa na bazie kapusty kiszonej.
• Choucroute Garnie – alzacka wersja kapusty podawanej z ziemniakami i mięsem.

Sekrety kulinarne

Dodaj jabłko – nada delikatnej kwasowości i słodyczy.
Podsmaż na maśle – wydobędzie głębię smaku.
Nie płucz kapusty – wypłukasz cenne probiotyki i witaminy.

Ciekawostki i ostrzeżenia

Nie jest alergenem, ale może powodować wzdęcia u osób z wrażliwym układem pokarmowym.
Kiszona kapusta pomaga oczyszczać organizm i wspiera odporność.
Nadmiar spożycia może prowadzić do nadmiernej ilości sodu w diecie.

Kiedy kupić kiszoną kapustę najtaniej?

Najniższe ceny – listopad, grudzień (sezon zbiorów).
Najwyższe ceny – maj-czerwiec (kapusty jest mało).

Źródło: [6]

Podsumowanie

Kiszona kapusta to niezwykle wartościowy produkt spożywczy, pełen witamin i probiotyków. Jest szeroko wykorzystywana w kuchni i pozytywnie wpływa na zdrowie. Spożywaj ją regularnie, aby cieszyć się dobrym samopoczuciem i odpornością!

Źródła

[1] Badania Instytutu Żywności i Żywienia
[2] Publikacje WHO na temat fermentowanych produktów
[3] USDA Food Database
[4] Dane GUS o imporcie produktów spożywczych
[5] Poradnik dla rolników - ODR
[6] Raport cen żywności 2023