📝 FAQ o Figi – Wszystko, co powinieneś wiedzieć o figach 🧺

🥭 Co to jest figi?

Figa (Ficus carica L.) to owoc figowca pospolitego – drzewa z rodziny morwowatych. Choć w rzeczywistości figi to nie owoce w klasycznym znaczeniu, a tzw. sykonium, czyli mięsiste kwiatostany – wewnątrz których dojrzewają liczne drobne owoce. Uważana za „owoc bogów” już w starożytnym Egipcie, ceniona za swoje walory smakowe i zdrowotne.

🌍 Występowanie figi na świecie i źródła importu do Polski

Najwięcej fig uprawia się w krajach śródziemnomorskich. Najwięksi producenci:

  • Turcja (ponad 30% światowej produkcji)
  • Egipt
  • Maroko
  • Iran
  • Algieria
  • Hiszpania
  • Grecja

Z danych GUS i Eurostatu wynika, że większość suszonych fig importowanych do Polski pochodzi z Turcji i Iranu. Świeże figi trafiają do Polski m.in. z Hiszpanii, Grecji oraz Izraela.

📦 Najpopularniejsze rodzaje fig w handlu w Polsce

  • Figa suszona (z Turcji, Iranu, Grecji)
  • Figa świeża (najczęściej odmiany ‘Black Mission’, ‘Kadota’, ‘Calimyrna’)
  • Figa Smyrna – klasyczny typ eksportowy z Turcji
  • Figa turkusowa – mniej znana, ale zawiera dużo białka
  • Figa adriatycka – jasna, bardzo słodka
  • Figa Red Turkish – stosowana w przetworach

🥗 Składniki odżywcze i wartości zdrowotne figi

W 100g świeżej figi:

  • Energia: 74 kcal
  • Białko: 0,75 g
  • Tłuszcze: 0,3 g
  • Węglowodany: 19,2 g
  • Błonnik: 2,9 g
  • Cukry: 16,3 g

💪 Substancje odżywcze i ich działanie:

🍶 Błonnik pokarmowy – poprawia perystaltykę jelit, reguluje poziom glukozy (świeże figi → 11% RWS)
🧂 Potas – obniża ciśnienie krwi, wspiera pracę serca (jedna figa to nawet 5% RWS)
⚙️ Magnez – wpływa na układ nerwowy i mięśnie (17 mg / 4% RWS)
🦴 Wapń – budulec kości; suszone figi mają wyjątkowo wysoką zawartość (162 mg / 16% RWS)
🧪 Żelazo – wspomaga produkcję czerwonych krwinek (2,03 mg / 14% RWS w suszonych figach)
🍯 Polifenole – działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne
💊 Witamina K – bierze udział w krzepnięciu krwi (4,7 μg / 6% RWS)
🌞 Witamina A, E – wpływa na wzrok i skórę

📊 Indeks glikemiczny (IG):

  • Figa świeża – GI ok. 40 (niski)
  • Figa suszona – GI ok. 61 (średni)

Źródła:

  • U.S. Department of Agriculture (USDA)
  • European Food Safety Authority (EFSA)
  • PubMed, Food & Function Journal (2020)

🌿 Czy można uprawiać figi w Polsce?

Tak! Choć figi preferują klimat śródziemnomorski, coraz więcej ogrodników próbuje je uprawiać w cieplejszych rejonach Polski – najlepiej w donicach lub tunelach. Najpopularniejsze odmiany do uprawy w Polsce to: ‘Brown Turkey’ i ‘Desert King’.

🌱 Kiedy i jak sadzić figi?

  • Najlepiej sadzić wiosną (kwiecień–maj), w miejscu nasłonecznionym i osłoniętym od wiatru.
  • Gleba: żyzna, przepuszczalna, obojętna.
  • W zimniejszych regionach warto trzymać figi w donicach i zimować w pomieszczeniu.

🌸 Kiedy kwitnie i dojrzewa figi?

  • Kwitnienie odbywa się wewnątrz sykonium, a zapylanie następuje przez owadzich zapylaczy (w tropikach osy figowe).
  • W Polsce owoce dojrzewają od sierpnia do października.

🔪 Kiedy i jak zbierać figi?

Owoce zbiera się ręcznie, gdy są lekko miękkie, ale nie przejrzałe (od sierpnia do października). Świeże figi po zbiorze przechowuje się do 5 dni w lodówce.

🍯 Popularne przetwory z figi

Figi świetnie nadają się do:

  • Konfitur, dżemów, marmolad
  • Galaretek z dodatkiem czerwonego wina
  • Figi w syropie (np. z brandy)
  • Figi suszone obtaczane w czekoladzie
  • Ocet figowy
  • Nalewki figowe

🧀 Do jakich dań pasuje figi?

Figi doskonale łączą się z:

  • Serami (camembert, kozi, gorgonzola)
  • Mięsem (szynka parmeńska, kaczka, indyk)
  • Sałatkami (z rukolą, orzechami, miodem)
  • Owsiankami, puddingami
  • Pizzami gourmet

🍽️ Popularne dania z figą z różnych kuchni:

🇮🇹 Pizza z figą i prosciutto – ciasto drożdżowe, mozzarella, figi, rukola, szynka parmeńska
🇫🇷 Tartelette aux Figues – mini-tarty figowe z kremem migdałowym
🇬🇷 Dakos z figami – greckie grzanki z pastą z pomidorów, oliwek, sera feta i fig
🇪🇸 Ensalada con higos – hiszpańska sałatka z fig, sera manchego i orzechów
🇸🇮 Baklava figowa – bałkańska baklava z dodatkiem suszonych fig i miodu

🧑‍🍳 Sekrety kulinarne figi

🥄 Przeciąć figę na pół i wyjąć łyżeczką miąższ – idealne do jogurtów i deserów
🔥 Grillować figi przez 2-3 minuty – dzięki temu stają się bardziej karmelizowane
🥣 Moczyć figi suszone w soku pomarańczowym lub rumie – miękną i nabierają wyjątkowego aromatu
🧊 Zamrożone figi świetnie nadają się do smoothies i lodów

❗ Ciekawostki i ostrzeżenia

🔎 Figowiec oprócz owoców wytwarza sok mleczny – może działać drażniąco na skórę
⚠️ Figi to potencjalny alergen – zawierają lateks i furokumaryny (szczególnie osoby z alergią na owoce tropikalne lub lateks powinny uważać) [Źródło: Allergy UK, NCBI]
🤰 Figi mają lekkie działanie przeczyszczające – mogą powodować biegunki przy nadmiarze
📖 Od starożytności figa była symbolem płodności i uważana za afrodyzjak [Journal of Archaeological Science]

📆 Sezonowość i ceny fig

  • Główny sezon na świeże figi: lipiec – październik
  • Najniższe ceny: sierpień i wrzesień (ok. 15–20 zł/kg)
  • Najwyższe ceny: maj–czerwiec (30–38 zł/kg, import)
  • Figi suszone dostępne cały rok – cena zwykle 20–35 zł/kg

✅ Podsumowanie

Figi to niezwykle wartościowe owoce, zawierające błonnik, potas, wapń i polifenole. Spożywane na surowo, suszone lub w formie przetworów – wspierają zdrowie układu krążenia, trawienia i kości. Obecne w kuchniach świata, świetnie komponują się z serami, mięsem i deserami. Choć mogą uczulać, przy rozsądnym spożyciu są bezpieczne i zdrowe.

📚 Źródła:

  • USDA National Nutrient Database
  • EFSA (European Food Safety Authority)
  • FAOSTAT (Food and Agriculture Organization)
  • PubMed
  • GUS i Eurostat
  • Journal of Food Science & Nutrition
  • Food Composition Data – Institut Pasteur de Lille
  • AllergyUK.org
  • NCBI – National Library of Medicine

🔖 Gotowe! Jeśli chcesz, mogę przygotować broszurę PDF na bazie tego artykułu.