Papryka – wszystko, co warto wiedzieć! [FAQ]

Papryka to jedno z najpopularniejszych warzyw na świecie, cenione zarówno za smak, jak i właściwości zdrowotne. Można ją spożywać na surowo, gotowaną, marynowaną czy suszoną. W tym artykule znajdziesz wszystkie informacje o papryce – od jej rodzajów, wartości odżywczych, po zastosowanie w kuchni i sztuczki kulinarne.

Co to jest papryka?

Papryka (Capsicum) to roślina z rodziny psiankowatych, obejmująca wiele gatunków i odmian. Wywodzi się z Ameryki Środkowej i Południowej, a dziś uprawiana jest na całym świecie. Może być ostra lub słodka, a jej owoce występują w różnych kolorach – czerwonym, zielonym, żółtym, pomarańczowym czy fioletowym.

Najpopularniejsze rodzaje papryki w handlu

W Polsce dostępnych jest wiele odmian papryki, w tym:

Papryka czerwona – słodka, soczysta, bogata w witaminę C
Papryka żółta – łagodniejsza w smaku, delikatnie słodka
Papryka zielona – nieco gorzka, mniej słodka niż czerwona
Papryka pomarańczowa – bardzo soczysta, idealna do sałatek
Papryka chili – ostra, zawiera dużo kapsaicyny
Papryka jalapeño – średnio ostra, zielona lub czerwona
Papryka habanero – jedna z najostrzejszych, owocowy smak
Papryka piri-piri – bardzo ostra, popularna w kuchni afrykańskiej
Papryka pepperoni – delikatnie ostra, często marynowana
Papryka węgierska – wykorzystywana w proszku jako przyprawa
Papryka ramiro – długa i słodka, idealna do grillowania

Jakie substancje i witaminy zawiera papryka?

Papryka jest cennym źródłem witamin i minerałów, takich jak:

Witamina C – silny przeciwutleniacz wzmacniający odporność
Witamina A (beta-karoten) – wspomaga wzrok i kondycję skóry
Witamina K1 – ważna dla krzepnięcia krwi
Witamina B6 – wspiera funkcje nerwowe i metaboliczne
Witamina E – chroni komórki przed stresem oksydacyjnym
Kapsaicyna – nadaje ostrość, działa przeciwzapalnie i wspomaga trawienie
Potas – reguluje ciśnienie krwi
Żelazo – niezbędne do prawidłowego transportu tlenu
Błonnik – reguluje pracę układu pokarmowego

Dzięki tym składnikom papryka wspomaga odporność, chroni serce i poprawia kondycję skóry.

Zródło: USDA Food Data Central

Składniki i wartości odżywcze papryki (na 100 g)

Kalorie: 31 kcal
Węglowodany: 6 g
Białko: 1 g
Tłuszcz: 0,3 g
Błonnik: 2 g
Witamina C: 127 mg (141% RWS)
Witamina A: 157 µg (20% RWS)
Potas: 211 mg (6% RWS)
Indeks glikemiczny: 15 (niski)

Zródło: USDA

Występowanie papryki na świecie i najwięksi importerzy

Papryka uprawiana jest głównie w:

Chinach – największy producent na świecie
Meksyku – słynie z ostrych odmian
Hiszpanii i Holandii – główni dostawcy do Europy
Turcji – producent papryki słodkiej i ostrych odmian

Skąd papryka trafia do Polski?
Paprykę importujemy głównie z Hiszpanii, Holandii i Turcji, choć sezonowo dostawy pochodzą też z Włoch, Węgier czy Maroka.

Uprawa papryki w Polsce

Paprykę uprawia się głównie w szklarniach i tunelach foliowych. Największe uprawy znajdują się w południowo-wschodniej Polsce (m.in. w województwie mazowieckim).

Kiedy siać paprykę?
Nasiona wysiewa się w lutym-marcu do rozsadników.

Kiedy kwitnie i dojrzewa papryka?
Kwitnienie przypada na maj-czerwiec, a owoce dojrzewają od lipca do września.

Kiedy zbiory i jak przechowywać?
Zbiory trwają od sierpnia do października. Paprykę przechowujemy w temperaturze 7–10°C przez kilka tygodni.

Popularne przetwory z papryki

Papryka świetnie nadaje się do przetworów:

Marynowana papryka – chrupiąca, lekko kwaśna
Leczo – duszona z cebulą i pomidorami
Ajwar – pasta z grillowanej papryki i bakłażana
Papryka konserwowa – w zalewie octowo-cukrowej
Sos paprykowy – idealny do mięs i makaronów

Popularne dania z papryką

Z różnych kuchni świata:

Leczo (Węgry) – duszona papryka, pomidory, cebula, kiełbasa
Ajvar (Bałkany) – pasta z pieczonej papryki
Shakshuka (Bliski Wschód) – jajka w sosie pomidorowo-paprykowym
Paella (Hiszpania) – ryż z owocami morza i papryką
Curry z papryką (Indie) – duszona w mleczku kokosowym
Paprykarz (Polska) – pasta rybna z papryką i kaszą

Sekrety kulinarne

Aby papryka była słodsza, piecz ją w piekarniku i obierz ze skórki
Przyrządzając ostre papryki, usuń pestki – są najostrzejsze!
Papryka dobrze komponuje się z oliwą, czosnkiem i ziołami śródziemnomorskimi

Ciekawostki i ostrzeżenia

Czy papryka to alergen?
Papryka rzadko powoduje alergie, ale może podrażniać żołądek u osób wrażliwych.

Kiedy jest sezon na paprykę?
Najtańsza jest od sierpnia do września (ceny ok. 5-7 zł/kg), najdroższa w zimie (12-15 zł/kg).

Ostrzeżenie
Jedzenie bardzo ostrych papryk może powodować pieczenie skóry i błon śluzowych – używaj rękawiczek!

Podsumowanie

Papryka to wartościowe warzywo o szerokim zastosowaniu kulinarnym. Dostarcza wielu witamin i minerałów, doskonale smakuje w surowej i przetworzonej formie. Warto włączyć ją do diety niezależnie od pory roku!

Źródła: USDA Food Data Central, FAO