🥭 Co to jest synsepal?
Synsepal, znany również jako synsepal słodki (Synsepalum dulcificum), to tropikalna roślina owocowa z rodziny pierwiosnkowatych (Sapotaceae), pochodząca z Afryki Zachodniej. Jego owoce są niewielkie, czerwone, długości ok. 2–3 cm. Synsepal nazywany jest także "miracle fruit” lub „miracle berry” – cudowna jagoda – ze względu na swoje unikalne właściwości: zawarta w nim substancja mirakulina chwilowo zmienia odczuwanie smaku, sprawiając, że kwaśne produkty (np. cytryna, ocet) smakują słodko.
🔬 Jak działa mirakulina?
Mirakulina to glikoproteina, która łączy się z receptorami smaku na języku. Sama w sobie nie jest słodka, lecz w obecności kwaśnych substancji aktywizuje receptory smaku słodkiego, wywołując efekt "osłodzenia" smaków kwaśnych. Efekt utrzymuje się od 30 minut do 2 godzin.
Źródło: Bartoshuk, L. M. (1974). "The chemical senses of man".
🛍️ Najpopularniejsze rodzaje synsepal w handlu
W handlu spotykamy kilka form synsepal:
W Polsce produkty te można zamówić online np. poprzez allegro.pl, sklepcoopera.pl czy Amazon.de.
🍋 Substancje aktywne i witaminy zawarte w synsepal
Synsepal jest ubogi w kalorie, ale zawiera:
✔️ Mirakulina – glikoproteina odpowiadająca za wpływ na smak.
✔️ Witamina C – działa antyoksydacyjnie, wspiera odporność, chroni komórki.
✔️ Witamina A – ważna dla wzroku, skóry i układu odpornościowego.
✔️ Antocyjany – silne przeciwutleniacze zapobiegające starzeniu i chorobom serca.
✔️ Błonnik – wspomaga trawienie, kontrolę poziomu glukozy we krwi.
✔️ Potas – ważny dla ciśnienia krwi i pracy serca.
📊 Składniki odżywcze synsepal (liofilizat) – dane na 1 g
➡️ Kalorie: ~2 kcal
➡️ Białko: 0,1 g
➡️ Węglowodany: 0,4 g
➡️ Tłuszcz: 0,01 g
➡️ Błonnik: 0,1 g
➡️ Witamina C: 0,5 mg (ok. 0,6% RWS)
➡️ Witamina A (beta-karoten): 10 IU (0,2% RWS)
➡️ Potas: 5 mg (0,1% RWS)
➡️ Indeks glikemiczny: <10 – bardzo niski
Źródło: USDA FoodData Central, "Miracle fruit powder data", oraz Journal of Food Composition and Analysis, Vol 22 (2009).
🌍 Występowanie synsepal i najwięksi eksporterzy
Naturalnie synsepal rośnie:
🔗 Najwięksi eksporterzy: Ghana, Nigeria, USA
📦 Do Polski synsepal trafia najczęściej z Ghany i Florydy – przez Niemcy i Holandię jako huby dystrybucyjne.
🌱 Uprawa synsepal w Polsce
Uprawa synsepal w Polsce jest trudna ze względu na potrzebę tropikalnego klimatu. Roślina wymaga:
💡 Możliwa jako roślina doniczkowa w szklarniach, oranżeriach lub pod lampami LED.
🍴 Czy można jeść synsepal na surowo?
Tak! Owoc synsepalu spożywa się surowo – należy przeżuć miąższ i rozprowadzić po języku, a następnie spożywać inne kwaśne produkty. Pestka jest niejadalna.
🌾 Sadzenie i zbiór synsepal
📅 Sadzenie: najlepiej z nasion lub sadzonek wczesną wiosną przy stałej temperaturze powyżej 22°C.
🌸 Kwitnienie: przez cały rok w warunkach tropikalnych.
🍓 Owocowanie: po 3–5 latach od zasadzenia.
🧺 Zbiór: raz do kilku razy w roku (uzależnione od klimatu).
🗃️ Przechowywanie: świeże owoce do 2–3 dni w lodówce, liofilizowane lub suche – do 1 roku.
🥫 Popularne przetwory z synsepal
Pasuje do dań kwaśnych – cytryny, ocet, kiwi, piwo – zmieniają się w smak deserowy!
🍽️ Popularne dania z synsepal na świecie
🌮 USA – lemon tasting party
Deserowy hit: uczestnicy jedzą tabletkę synsepalu, a następnie próbują różnych produktów. Składniki: kiwi, cytryna, limonka, piwo, ocet winny, grejpfrut – wszystko smakuje słodko!
🥧 Japonia – „flavored pudding”
Pudding z mlekiem migdałowym, bez dodatku cukru – posłodzony naturalnie przez spożycie synsepalu przed jedzeniem.
🥗 Indie – "koktajl mocy"
Koktajl z amli (agrest indyjski), imbiru i cytryny smakuje słodko po zażyciu jagody miracle. Składniki: imbir, amlika, cytryna, mięta.
🍸 Alkoholowe koktajle molekularne
Do degustacji w barach z kuchnią molekularną – efekt wow gwarantowany.
👨🍳 Sztuczki kulinarne z synsepal
🤯 Ciekawostki i ostrzeżenia
🧬 Nie każdy reaguje tak samo – osoby z uszkodzeniami receptorów smaku mogą nie odczuć efektu.
🥼 Nie zaleca się codziennego stosowania bez wskazań dietetycznych – może zakłócić normalne odczucia smakowe.
🚫 Nie dla dzieci poniżej 3. roku życia.
🎯 Uwaga alergicy! Synsepal rzadko, ale może wywołać reakcje alergiczne – zawsze spróbuj najpierw niewielką ilość.
Źródło: Scientific American, "Flavor Tripping and the Science of Miracle Fruit", 2008.
📆 Sezon na synsepal, ceny w Polsce
🌴 Dostępność: przez cały rok w postaci tabletek / przetworów
💰 Ceny:
🛒 Najtaniej kupić w październiku i listopadzie – szukaj zniżek online.
📌 Podsumowanie
Synsepal to niezwykle interesująca roślina o unikalnych właściwościach zmieniających odczuwanie smaku. Jest bezpieczna w spożyciu, stanowi potencjalną rewolucję w kuchni dietetycznej i molekularnej. Choć uprawa w Polsce jest trudna, produkty z synsepal zyskują popularność przez internet. Warto je testować – z umiarem i świadomością działania.
📚 Źródła
🥂 Smacznego eksperymentowania z synsepalem!