Menu
Close

🇵🇱 Artykuł FAQ: Swettie — Wszystko, co musisz wiedzieć o tym egzotycznym owocu

🍊 Co to jest swettie?

Swettie, zwane również oroblanco (z hiszpańskiego: „białe złoto”), to odmiana cytrusa powstała ze skrzyżowania pomelo (Citrus maxima) i białego grejpfruta (Citrus paradisi). Owoce tej hybrydy są znane z delikatniejszego i słodszego smaku niż typowy grejpfrut oraz z mniejszej zawartości goryczy, co czyni je bardziej uniwersalnymi w kuchni i przyjemniejszymi dla podniebienia.

🌍 Występowanie i pochodzenie

Swettie wyhodowano w latach 70. XX wieku w Kalifornii, w ramach programu badań naukowych prowadzonego przez University of California. Dziś największymi producentami są Izrael, USA, Hiszpania i RPA. Polskie rynki najczęściej importują swettie z Izraela (głównego eksportera), Hiszpanii i czasem z Włoch.

🇵🇱 Czy uprawia się swettie w Polsce?

Swettie, jako tropikalny cytrus, nie nadaje się do stałej uprawy gruntowej w Polsce – nasze warunki klimatyczne są zbyt surowe. Możliwe są jednak amatorskie uprawy w doniczkach w szklarniach lub oranżeriach.

🛒 Najpopularniejsze rodzaje swettie w Polsce

Na polskim rynku najczęściej spotyka się swettie:

  • z Izraela — jasna skórka, owalny kształt,
  • pod nazwą Oroblanco — głównie z Hiszpanii, mniejsze owoce, bardzo słodkie,
  • pakowane w folię z zieloną etykietą eksportową (oznaczającą gotowość do konsumpcji).

Ceny za 1 kg w sezonie wahają się od 7,99 zł w promocji do nawet 19,99 zł w okresach poza sezonem.

📅 Sezon na swettie: kiedy kupować?

Sezon na swettie trwa:

  • Od października/listopada do lutego/marca.
  • Najniższe ceny: styczeń–luty (nawet 7–9 zł/kg)
  • Najwyższe ceny: początek sezonu — październik (16–20 zł/kg)

✅ Czy można jeść swettie na surowo?

Tak! Swettie można bezpiecznie konsumować na surowo. Najlepiej obrać owoc ze skórki oraz usunąć białe błonki (albedo), które – choć jadalne – bywają gorzkawe. Swettie można także wyciskać na sok lub dodać do sałatek czy deserów.

🌱 Kiedy sadzić i jak uprawiać swettie?

  • Sadzenie: w warunkach domowych/doniczkowych – wiosną (kwiecień–maj).
  • Kwitnienie: od czerwca do sierpnia.
  • Owocowanie: od października do lutego.
  • Przechowywanie: do 3 tygodni w lodówce lub w chłodnym miejscu.

🍴 Popularne przetwory z swettie

Swettie sprawdza się znakomicie w:

  • dżemach i marmoladach cytrusowych,
  • kandyzowane skórki jako dodatek do ciast,
  • sorbetach i lodach,
  • kompotach, ponczach, lemoniadach,
  • konfiturach z dodatkiem imbirem lub miętą.

🍽 Do jakich dań pasuje swettie?

Swettie dodaje słodko-kwaśnej nuty, dlatego idealnie komponuje się:

  • z drobiem (np. kurczakiem lub kaczką),
  • z owocami morza i rybami (np. ceviche z łososiem i swettie),
  • w sałatkach z rukolą, awokado i kozim serem,
  • w daniach kuchni tajskiej, jako dodatek do curry,
  • jako składnik słodko-ostrej salsy z papryczką chili i kolendrą,
  • do ciast, muffinów i deserów.

🌏 Dania z kuchni świata z dodatkiem swettie

🇹🇭 Sałatka tajska yam som-o (z pomelo lub swettie)

  • Składniki: swettie, krewetki, szalotka, czosnek, sos rybny, chili, kolendra, orzeszki ziemne.
  • Charakterystyka: ostra-słodka sałatka z nutą cytrusową. Swettie nadaje słodyczy i świeżości.

🇮🇱 Sałatka izraelska z granatem i swettie

  • Składniki: swettie, ogórek, granat, cebula czerwona, natka pietruszki, oliwa z oliwek, sumak.
  • Charakterystyka: świeża, lekko kwaśna sałatka z cytrusowym aromatem.

🇫🇷 Sorbet cytrusowy ze swettie

  • Składniki: sok ze swettie, cukier trzcinowy, starta skórka cytrusowa, mięta.
  • Charakterystyka: orzeźwiający deser – idealny na lato.

⚠️ Ciekawostki i ostrzeżenia o swettie

🧠 Wspomaga koncentrację – zawiera sporo witaminy C oraz potasu, które poprawiają działanie mózgu.
🦷 Zbyt częste spożywanie może nadmiernie zakwaszać jamę ustną – zaleca się picie wody po jedzeniu owoców cytrusowych.
💊 Interakcje z lekami – podobnie jak grejpfrut, swettie może wpływać na metabolizm niektórych leków (np. statyn).
🍊 Nie uczula powszechnie, ale możliwe są reakcje alergiczne u osób uczulonych na cytrusy.

🥕 Składniki odżywcze swettie (na 100 g):

  • Kaloryczność: 42 kcal
  • Białko: 0,7 g
  • Tłuszcze: 0,1 g
  • Węglowodany: 10,3 g
  • Cukry: 7,5 g
  • Błonnik: 1,2 g

🥦 Składniki mineralne i witaminy:

Składnik Ilość /100g % RWS* Funkcja w organizmie
Witamina C 61 mg 68% Wzmacnia odporność, działa antyoksydacyjnie
Potas 180 mg 9% Wpływa na ciśnienie krwi i funkcję nerwów
Wapń 12 mg 1,2% Budowa kości i zębów
Magnez 10 mg 3% Wspiera metabolizm i układ nerwowy
Witaminy z grupy B śladowe ilości <5% Pobudzają przemiany metaboliczne
Beta-karoten (prowitaminy A) 114 μg 14% Działa ochronnie na wzrok i skórę

🧮 Indeks glikemiczny (IG): ok. 25 – niski
*RWS – Referencyjna Wartość Spożycia dla osoby dorosłej

👩‍🍳 Sekrety kulinarne

  • Można zamacerować swettie w soku z limonki i miodzie – wzmacnia smak!
  • Cienka skórka – użyj obieraczki spiralnej, by uzyskać dekoracyjne dodatki do drinków.
  • Jeśli swettie jest lekko niedojrzałe – odstaw na kilka dni w temperaturze pokojowej z bananem (banany wydzielają etylen).
  • Skórka z odrobiną cukru i octu jabłkowego świetnie sprawdza się jako słodko-kwaśny dodatek do mięs.

📌 Podsumowanie

Swettie to niezwykle wdzięczny owoc cytrusowy — słodki, soczysty i zdrowy. Znajdziesz go w polskich sklepach od października do marca, przy czym najbardziej opłacalny zakup to styczeń–luty. Bogaty w witaminę C, potas i antyoksydanty przyczynia się do poprawy odporności, metabolizmu i ogólnego samopoczucia. Doskonały dodatek do kuchni orientalnej, deserów i sałatek.

📚 Źródła i literatura

🍊 Smacznego i zdrowego swettie!